Make-over De Nederlanden

Make-over voor De Nederlanden Helpende hand voor natuur Interview: Tekstbureau Texel TEXEL r Natuu Gestreepte bomen Tijdens een boswandeling kun je er niet omheen: nogal wat bomen hebben een gele streep. Om het Texelse Dennenbos gezond te houden, houdt Staatsbosbeheer komende winter een dunning. In maar liefst 16.215 bomen wordt de zaag gezet. Van elke tien bomen in het betreffende deel van het bos, verdwijnen er ongeveer 3,5. Blijft er dan nog wel een bos over? Ja. Uit de praktijk is gebleken dat vooral bomen die moeten opboksen tegen de zilte wind profiteren van ruimte om de boom. Er blijven meer takken leven door voldoende zonlicht, waardoor de boom vitaler wordt. Na de dunning zullen de meeste bomen elkaar niet meer raken en sterker worden. Daardoor ontstaat een aantrekkelijker, gevarieerder bos. Bovendien komt meer zon icht op de grond, waardoor l zaad beter kan ontkiemen. Er verdwijnen vooral naaldbomen: 14.800 dennen, 400 sparren, 500 andersoortige naaldbomen en zo’n 500 loofbomen. Het hout wordt verkocht. 2000 kuub hout wordt versnipperd voor energiegebruik. Dat zou voldoende zijn om heel Den Hoorn twee jaar lang van stroom te voorzien. Contacten met Texelenergie, Texels eigen energiebedrijf, zijn inmiddels gelegd. Vaak is het goed om de natuur met rust te laten, maar soms is het beter om de helpende hand toe te steken. Zoals in De Nederlanden. Staatsbosbeheer onderwierp het gebied aan een grondige metamorfose met maar één doel: het vergroten van de natuurwaarden. Missie geslaagd? We vroegen het boswachter Erik van der Spek. Foto: Staatsbosbeheer Maandenlang hielden natuurliefhebbers het hart vast. Met zwaar materieel werd het gebied op z’n kop gezet. Ruigte verdween, sloten werden gedempt en grote delen van het duingebied werden omgevormd tot uitgestrekte zandvlaktes. Zou het ooit nog goed komen met deze duinvalleien in De Muy? Boswachter Erik van der Spek antwoordt bevestigend. ‘Over een paar jaar zijn de meeste delen weer begroeid en is al niet meer te zien hoe kaal het is geweest.’ Voor Staatsbos eheer b (SBB) hield hij zich jarenlang bezig met de herinrichting van natuur gebied De Nederlanden, ooit vernoemd naar het poldertje Nieuw Nederland dat rond 1840 in het gebied werd aangelegd. De ontginning van het duingebied ging door tot het begin van de 20e eeuw. Decennia lang liep er vee op de weilanden. Later gebeurde dat nog slechts mondjesmaat, waardoor het gebied sterk verruigde en er zelfs bomen groeiden. Tijd om in te grijpen, zo vond SBB. Toen diende de vraag zich aan wat er zou moeten gebeuren: leende het gebied zich voor de inlaat van zout water? Of zou de natuur meer zijn gebaat bij zoet water? ‘Uit onderzoek bleek dat de huidige natuurwaarden bij zoet water al hoger waren dan te verwachten was bij de inlaat van zout water.’ Overhoop Na intensief overleg met uiteenlopende (natuur)organisaties ontstond een plan van aanpak, waarbij versterking van de natuurwaarden en behoud van de recreatieve waarden de belangrijkste uitgangspunten waren. Het 300 hectare grote gebied, werd letterlijk overhoop gehaald. Zo’n 65 hectare werd geplagd, waarParnas De Nederlanden maken deel uit van het Nationaal park Duinen van Texel. Het natuurherstelproject werd met Europese si a subsidie uitgevoerd. In totaal werd 100.000 kubieke meter grond verplaatst. De herinrichting zal naar verwachting diverse zeldzame planten van de Rode Lijst (beschermde soorten) ten goede komen, zoals, teer guichel eil, dwergbloem, vleeskleurige orchis, knopbies en parnassia. In h april zal Staatsbosbeheer een serie excursies door het gebied organiseren. door de planten die er thuishoren zich weer op een verse bodem kunnen vestigen. Om ontwatering tegen te gaan, werden sloten gedempt en werd de belangrijkste hoofdsloot, waarlangs het water naar De Slufter loopt, verlegd naar het lage deel van het terrein. De sloot werd ondieper maar breder gemaakt, zodat het water weg kan bij overvloedige regenval. Doordat de duinen deel uitmaken van de zeewering, mocht de afgegraven grond het gebied niet verlaten. ‘We hebben in de Zanddijk een paar flinke gaten gegraven, waarin de afgeplagde humuslaag werd gedumpt. Het zand uit de kuilen werd gebruikt voor de aanleg van tijdelijke paden voor de graafmachines. Zo werd de bodem niet kapot gereden.’ Na afronding van de werkzaamheden werden de plaggen afgedekt met het duinzand, waarna dit met helm werd beplant. Zo werden in stijl van het gebied nieuwe duintjes gecreëerd. Begrazing Om te voorkomen dat opnieuw struweel-/bosvorming ontstaat, gaan schapen en galloways (een klein slag koeien zonder hoorns) het gebied begrazen. Bepaalde delen worden tijdens het broed seizoen afgesloten voor de grazers; zo kunnen velduil en blauwe kiekendief in alle rust broeden. Overigens is niet het hele gebied aangepakt. ‘Rond de boet van Hopman zijn hele stukken niet geplagd. Daar zullen we ook de tuunwallen die er ooit stonden in ere herstellen, zodat je kunt zien dat dit gebied ooit in cultuur gebracht is geweest.’ Kosten/baten De werkzaamheden zijn grotendeels afgerond. Dit voorjaar worden de puntjes op de i gezet. Hoewel de ‘make-over’ van De Nederlanden nu nog menig wenkbrauw doet fronzen, is met enige fantasie al wel voor te stellen hoe het wordt. De glooiende waterloop is veelbelovend en als de zandvlaktes weer groen zijn, kan het Grote Genieten weer beginnen. Maar wegen de kosten, zo’n 2 miljoen euro, op tegen de baten? ‘Absoluut. We verwachten niet dat er soorten bij zullen komen, maar de zeldzame soorten die er nu zijn, kunnen zich fors uitbreiden. Dat geldt niet alleen voor de vegetatie. Ook allerlei kleine dieren en insecten krijgen een groter leefgebied. Als niet was ingegrepen, dan was de bosvorming doorgezet, ten koste van unieke flora en fauna.’ Onder zeeniveau? Nieuwsgierig hoe hoog het gebied waarin je woont ligt ten opzichte van de zeespiegel? Dat weet je binnen enkele seconden! Op de site http://www.ahn.nl/zeeniveau kun je aan de hand van je postcode zien of je hoog en droog woont. De website Actueel Hoogtebestand Nederland is tot stand gekomen door een samenwerking van provincies en waterschappen. 35 Pagina 34

Pagina 36

Heeft u een onderwijs catalogus, page flip of internet sportbladen? Gebruik Online Touch: krant digitaal zetten.

Voorjaar 2009 Lees publicatie 13Home